म्हणी व त्यांचा अर्थ
अडला हरी गाढवाचे पाय धरी- शहाण्या माणसाला कठीण प्रसंगी मूर्खाची विनवणी करावी लागते.
घरोघरी मातीच्या चुली- सर्वत्र सारखी परिस्थिती असते.
नाचता येईना अंगण वाकडे- आपल्यातील कमीपणा झाकण्यासाठी दुसऱ्या वस्तूला नावे ठेवणे.
बळी तो कान पिळी- बलवान माणूस कुमकुवत माणसावर हुकुम गाजवतो.
पळसाला पाने तीनच- सर्वत्र सारखीच परिस्थिती असणे.
पायावर धोंडा पाडून घेणे- स्वतःहून संकट ओढवून घेणे.
सरड्याची धाव कुंपणापर्यंत- व्यक्तीची झेप विशिष्ट मर्यादेपर्यंतच असते.
आंधळा मागतो एक डोळा देव देतो दोन डोळे- अपेक्षेपेक्षा अधिक लाभ होणे.
झाकली मूठ झाकली मुठ सव्वा लाखाची- दोष उघड न होणे चांगले.
एक ना धड भाराभर चिंध्या- एकाच वेळी अनेक कामे करून सर्वच कामे अर्धवट सोडणे.
पी हळद आणि हो गोरी- उतावळेपणा दाखवणे.
आयत्या बिळावर नागोबा- दुसऱ्याच्या कष्टाचा फायदा घेणे.
हातच्या काकणाला आरसा कशाला- प्रत्यक्ष समोर दिसणार्‍या गोष्टीला पुराव्याची गरज नसते.
दगडापेक्षा वीट मऊ- मोठ्या संकट पेक्षा लहान संकट बरे.
चोराच्या मनात चांदणे- आपले वाईट कृत्य दुसऱ्याला समजेल याची भीती वाटणे.
देश तसा वेश- परिस्थितीनुसार वर्तन करणे.
आगीतून उठून फुफाट्यात पडणे- लहान संकटातून मोठ्या संकटात सापडणे.
कामापुरता मामा ताकापुरती आजी- स्वार्थापोटी गोड बोलणारा मतलबी माणूस.
खाल्ल्या घरचे वासे मोजणे- उपकार केलेल्या व्यक्तीला विसरणे.
कुर्‍हाडीचा दांडा गोतास काळ- आपलाच माणूस आपल्या नुकसानीला कारणीभूत होणे.
सोनाराने कान टोचणे- योग्य माणसाने समज देणे.
आपला हात जगन्नाथ- आपली प्रगती आपल्या कर्तृत्वावर अवलंबून असते.
आपल्याच पोळीवर तूप ओढणे- फक्त स्वत:चाच फायदा करून घेणे.
इकडे आड तिकडे विहीर- दोन्ही बाजूंनी अडचणीची परिस्थिती असणे.
आंधळे दळते कुत्रं पीठ खाते- एकानं काम करावं आणि दुसर्‍यांनं त्याचा फायदा घेणे.
असतील शिते तर जमतील भुते- एखाद्या माणसाकडून फायदा होणार असला की त्याच्या भोवती माणसे जमा होतात.
आधीच उल्हास त्यात फाल्गुन मास- मुळातच आळशी माणसाच्या आळशी वृत्तीला पोषक अवस्था निर्माण होणे.
आपलेच दात आपलेच ओठ- आपल्याच माणसाने चूक केल्यावर अडचणीचे स्थिती निर्माण होणे.
आपला तो बाब्या दुसर्‍याचं ते कारटं- स्वत:चे ते चांगले आणि दुसर्‍यांचे ते वाईट अशी वृत्ती असणे.
उंदराला मांजर साक्ष- वाईट कृत्य करतांना एकमेकांना साक्ष देणे.
कानामगून आली आणि तिखट झाली- नंतर येऊन वरचढ होणे.
कुर्‍हाडीचा दांडा गोतास काळ- आपलाच माणूस आपल्या नाशाला कारणीभूत होणे.
कुत्र्याचे शेपूट नळीत घातले तरी वाकडे ते वाकडेच- कितीही प्रयत्न केले तरी काहींचा मूळस्वभाव बदलता नाही.
नकटीच्या लग्नाला सतराशे विघ्न- एखादं काम करताना त्याच्यात अनेक अडथळे येणे.
लाथ मारेन तिथे पाणी काढेन- कोणत्याही कामात यश मिळवण्याचा आत्मविश्वास असणे.
कावळ्याच्या शापाने गाय मरत नाही- दुष्ट व्यक्तींच्या कृत्याने चांगल्या माणसाचं नुकसान होत नाही.
नावडतीचं मीठ अळणी- नावडत्या व्यक्तीने कितीही चांगली गोष्ट केली तरी ती पसंतीस पडतच नाही.
ओठात एक आणि पोटात एक- सांगताना एक सांगणे पण करताना वेगळेच करणे.
कर नाही त्याला डर कशाला- जो चांगलं काम करतो त्याला कशाचीही भीती नसते.
करावे तसे भरावे- आपण जी चांगली-वाईट कर्म करतो त्यांची फळं आपल्यालाच भोगावी लागतात.
काखेत कळसा अन गावाला वळसा- एखादी गोष्ट स्वतःकडे असताना ती दुसरीकडे शोधत बसणे.
काम ना धाम अन उघड्या अंगाला घाम- काहीही काम न करता दिखावा करणे.
आपला हात जगन्नाथ- आपली प्रगती आपल्या कर्तृत्वावर अवलंबून असते.
आपल्याच पोळीवर तूप ओढणे- फक्त स्वत:चाच फायदा करून घेणे.
इकडे आड तिकडे विहीर- दोन्ही बाजूंनी अडचणीची परिस्थिती असणे.
आंधळे दळते कुत्रं पीठ खाते- एकानं काम करावं आणि दुसर्‍यांनं त्याचा फायदा घेणे.
असतील शिते तर जमतील भुते- एखाद्या माणसाकडून फायदा होणार असला की त्याच्या भोवती माणसे जमा होतात.
आधीच उल्हास त्यात फाल्गुन मास- मुळातच आळशी माणसाच्या आळशी वृत्तीला पोषक अवस्था निर्माण होणे.
आपलेच दात आपलेच ओठ- आपल्याच माणसाने चूक केल्यावर अडचणीचे स्थिती निर्माण होणे.
आपला तो बाब्या दुसर्‍याचं ते कारटं- स्वत:चे ते चांगले आणि दुसर्‍यांचे ते वाईट अशी वृत्ती असणे.
उंदराला मांजर साक्ष- वाईट कृत्य करतांना एकमेकांना साक्ष देणे.
कानामगून आली आणि तिखट झाली- नंतर येऊन वरचढ होणे.
कुर्‍हाडीचा दांडा गोतास काळ- आपलाच माणूस आपल्या नाशाला कारणीभूत होणे.
कुत्र्याचे शेपूट नळीत घातले तरी वाकडे ते वाकडेच- कितीही प्रयत्न केले तरी काहींचा मूळस्वभाव बदलता नाही.
नकटीच्या लग्नाला सतराशे विघ्न- एखादं काम करताना त्याच्यात अनेक अडथळे येणे.
लाथ मारेन तिथे पाणी काढेन- कोणत्याही कामात यश मिळवण्याचा आत्मविश्वास असणे.
कावळ्याच्या शापाने गाय मरत नाही- दुष्ट व्यक्तींच्या कृत्याने चांगल्या माणसाचं नुकसान होत नाही.
नावडतीचं मीठ अळणी- नावडत्या व्यक्तीने कितीही चांगली गोष्ट केली तरी ती पसंतीस पडतच नाही.
ओठात एक आणि पोटात एक- सांगताना एक सांगणे पण करताना वेगळेच करणे.
कर नाही त्याला डर कशाला- जो चांगलं काम करतो त्याला कशाचीही भीती नसते.
करावे तसे भरावे- आपण जी चांगली-वाईट कर्म करतो त्यांची फळं आपल्यालाच भोगावी लागतात.
काखेत कळसा अन गावाला वळसा- एखादी गोष्ट स्वतःकडे असताना ती दुसरीकडे शोधत बसणे.
काम ना धाम अन उघड्या अंगाला घाम- काहीही काम न करता दिखावा करणे.
काळ आला होता पण वेळ आली नव्हती- एखाद्यावर आलेलं मोठं संकट टळणे.
0 Comments